De bodem spreekt boekdelen

Noem het naïef, maar de mens heeft door de jaren heen niet anders gedacht of geweten dan dat de natuur bepalend was voor haar eigen, geologische kracht. Zo bepaalde zij wanneer het oeverloos regende, er een storm woekerde of droogte overheerste. Anno nu? Het handelen en laten van de mensheid is sterk bepalend gebleken voor de klimaatverandering. Hiermee lijken de rollen te zijn omgedraaid en komt de verantwoordelijkheid elders te liggen. Meer bij de gebruiker, de consument zelf, dus. ‘Die verantwoordelijkheid voelen wij’, vertelt Kien. ‘En pakken wij als beheerders van Grootstal op. Misschien en juist omdat Max en ik opgevoed zijn in een traditie van verbinding, aanpassing en toekomstperspectief, herkennen wij dit pad. Het landgoed hebben wij opengesteld voor pachters, ondernemers en bezoekers. Omdat wij elkaar nodig hebben, omdat wij een gemeenschappelijk belang hebben, je zou dat gedeeld eigenaarschap kunnen noemen. Vroeger waren er twee tuinmannen nodig om in de herfst al het blad van de lindes bij het huis weg te werken. Nu komen de oogstgenoten van Het Heerlijke Land die dit als waardevol compost zien, het blad graag ophalen. Een manier om elkaar aan te vullen. Met waarderuil, respect voor de natuur, een gesloten portemonnee, een heel veel gedeelde passie en plezier.

Het dienen van het gemeenschappelijk belang is op Grootstal tot in de finesses uitgewerkt. Onder de noemer regeneratieve, herstellende landbouw stimuleren de telers de aanmaak van organische stof en bodemleven, waardoor de bodem meer vocht en nutriënten vasthoudt, en het groeivermogen van gewassen wordt bevorderd. Een landschap dat in zijn kracht staat trekt zo meer dieren aan, egels, uilen, bijen die wederkerig weer nuttig zijn als bestuivers of predatoren. Daarmee werk je samen toe naar een gezond en toekomstbestendig en gifloos voedselsysteem waar wij allen van afhankelijk zijn. Met aandacht voor bodem, water en schone lucht zorgen die boeren die anno nu fundamenteel anders boeren, voor een gezond en toekomstbestendig leefmilieu voor ons allemaal. Daarnaast laten zij zien dat het in meerdere opzichten loont om de lange keten tussen teler en consument drastisch in te korten, waardoor de betrokkenheid van hun klanten ook veel groter is. Normaliter zit er tussen ‘field & fork’ maar liefst 650 kilometer. Let wel: 650 kilometer!

Het gewas wordt ergens geoogst, elders gesneden, ergens anders verpakt en vindt dan pas zijn weg naar het schap in de winkel. Maar liefst 80% van de kostprijs zit in dit lange traject, met een veel te lage vergoeding voor de boer, die om die reden wordt aangezet om nóg meer in bulk te produceren. Op relatief kleine schaal en met veel meer maatschappelijke baten maken wij inzichtelijk dat dit anders kan. Op Grootstal kun je je als deelnemer abonneren op een voedselpakket van Bodemzicht of van mei tot en met november zelf je kakelverse groenten oogsten op Het Heerlijke Land. En dat niet alleen. Deelnemers genieten daarmee ook van de ruimte, de rust, de schoonheid van de natuur. Met andere natuurliefhebbers en hun gezinnen. En de boer weet dankzij jouw bijdrage vooraf waar hij/zij aan toe is en weet voor wie hij teelt. In de Kop van Malden maken we met andere ondernemers de beweging groter. En onze onbemande winkel Pantry, voor duurzame producten uit de hele regio proberen we in diezelfde geest de betekenis achter ieder product inzichtelijk te maken. In zo’n systeem waar meervoudige waarde wordt gecreëerd vinden, moeiteloos waardetransacties plaats omdat je de behoefte van de een makkelijk kunt verbinden met overwaarde van de ander. Duurzaamheid is dan alleen nog een kwestie van organiseren. Zeker in een gemeenschap als Nijmegen. Want de ervaring leert dat de schaal van Nijmegen optimaal is als het gaat om verbinding: niet te groot en niet te klein. Via al die majestueuze landschappen om ons heen, weten wij elkaar steeds te vinden en bereiken. Ook als het gaat om de bodem. Die -wel of niet omfloerst- boekdelen spreekt’